"Yunanistan ve Kıbrıs, Türkiye'nin F-16'larını işgalin sona ermesine bağlamalı", yazar Michael Rubin
ABD Başkanı Joe Biden, Türkiye'nin İsveç'in NATO üyeliği üzerindeki baskısını kaldırması için varılan anlaşmanın karşılığını resmileştirdi. Beyaz Saray, Kongre üyelerine Türkiye'ye 20 milyar dolarlık F-16 satışını onaylamalarını isteyen mektuplar gönderdi.
ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, "Başkan Biden ve Dışişleri Bakanı [Antony] Blinken, NATO'nun birlikte çalışabilirliğine önemli bir yatırım olarak gördüğümüz Türkiye'nin F-16 filosunun modernizasyonuna verdiğimiz destek konusunda çok net oldular" dedi.
Anlaşma birçok açıdan yanlış: Türkiye'nin F-16'ları NATO operasyonlarını desteklemekten ziyade komşularını taciz etmek için kullanması daha olası. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'i düşündüğünde, Avrupa, demokrasi veya barış için bir tehdit değil, bir iş ortağı olarak görüyor. Erdoğan Türk ordusunu güçlendirmek istiyor, ancak Biden veya NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg'in kabul ettiği şekilde değil.
Erdoğan'ın Amerikan askeri donanımını satın almadaki amacı, NATO'nun birlikte çalışabilirliği değil, Türkiye'nin kendi yerli askeri endüstrilerini desteklemek için tersine mühendisliktir. Damadı Selçuk Bayraktar'ın Türk askeri üreticisi Baykar'ın yönetim kurulu başkanı ve baş teknoloji sorumlusu olması tesadüf değil. Dışişleri Bakanlığı, Türk mevkidaşlarının, Azerbaycan'ın Dağlık Karabağ'daki Ermenilere yönelik sürpriz saldırısını desteklemek için 2020'de yaptıkları gibi savaş uçaklarını konuşlandırmayacaklarına dair vaatlerini kabul edebilir, ancak Türkiye kendi savaş uçaklarını seri olarak ürettiğinde bu garantiler anlamsızdır.
Biden, Erdoğan'ın parlamentosunun onayladığı yasayı gerçekten imzalamasını sağlamak için F-16 satışını hızlandırmaya çalışırken, Yunanistan ve Kıbrıs Rum Kesimi, Türkiye'nin oyun kitabından bir sayfa almalı ve diplomatik sertlik oynamalı. Bir açıklık var. İlk olarak, F-16 satışıyla ilgili herhangi bir zaman çerçevesi yoktur. Erdoğan'ın şikayet etmesi pek mümkün değil: Hükümetinin İsveç'in NATO'ya katılımını onaylaması, bu arada birçok kez söz vermesine rağmen 22 ay sürdü.
Yunanistan ve Kıbrıs'ın her ikisi de bu konuda tavır alıyor. Türkiye'nin Yunan hava sahasını sık sık ihlal etmesi ve Yunanistan toprakları üzerinde yaptığı aşırı uçuşlar göz önüne alındığında, Yunanistan'ın endişelenmek için nedenleri var. Erdoğan, mali bir kurtarma paketi almak ve daha fazla silah arayışını ilerletmek için Batı'ya yaranmak için bu provokasyonları durdurdu, ancak bunları kolayca sürdürebilirdi. Biden, NATO'nun birlikte çalışabilirliğini ilerletmek yerine, NATO içi bir savaşa zemin hazırlayabilir.
Cyprus meanwhile prepares to mark the 50th anniversary of Turkey’s invasion and ethnic cleansing. The United States and Europe reject the legality of Turkey’s action, but do nothing to reverse it.
Both Athens and Nicosia also have leverage. With the expansion of Souda Bay and the American presence at Alexandroupoli, Greece has become a strategic equal to Turkey. Numbers of troops are not everything. Cyprus, meanwhile, has become a strategic asset for humanitarian operations and for Eastern Mediterranean security. When Biden leaves office and his energy envoy Amos Hochstein returns to the private sector, US support will likely pivot back to the EastMed pipeline.
Bu nedenle Yunan ve Kıbrıs hükümetleri, Biden'ın F-16 satışı için onay istemesi durumunda, ABD'nin Türk kuvvetlerinin işgal altındaki kuzey Kıbrıs'tan çekilmesi için teslimatı ayarlaması gerektiğini Kongre'ye savunabilir. Türkiye 40 savaş uçağı istiyor ve adaya 40 bin işgal askeri yerleştiriyor. Neden askerlerini geri çektiğinde 20 F-16 ve adaya yerleşen 250.000 Türk'ü ülkelerine geri gönderdiğinde diğer 20 F-16'yı alabileceğini ve Türk Ordusu'nun kendilerini korumak için kurduğu iddia edilen bölgede yerli Kıbrıslı Müslümanları azınlığa itebileceğini yasalaştırmıyor?
Erdoğan kendi yarattığı krizlerden kâr ettiği için üstün olduğuna inanıyor. Sadece NATO'nun işleyişi değil, aynı zamanda Doğu Akdeniz'in güvenliği ve ahlaki adaleti de Yunanistan ve Kıbrıs'ın onun yanıldığını kanıtlamasını gerektiriyor. Rum ve Kıbrıslı yetkililer, sık sık ve yeterince yüksek sesle sorarlarsa, Kongre'nin de aynı fikirde olabileceğini görebilirler.
Michael Rubin, American Enterprise Institute'ta kıdemli araştırmacı ve Orta Doğu Forumu'nda politika analizi direktörüdür
